یکی از علل ریزش مو که از اهمیت ویژه ای برخوردار است ریزش مو در اثر تغییرات هورمون ها می باشد.فولیکول های مو حاوی سلول های پروتئینی هستند. این سلول ها ریشه موها را می سازند که مو از آن رشد می کند. ریشه برای حفظ رشد موها نیاز به تغذیه دارد که توسط رگ های خونی در پوست سر وارد می شود. موها چرخه های رشد و ریزش را طی می کنند که از سه مرحله تشکیل شده است: فاز آناژن، مرحله رشد فعال مو که دو تا شش سال طول می کشد. مرحله کاتاژن، مرحله انتقالی که دو تا سه هفته طول می کشد و در آن ریشه شروع به جمع شدن از پوست سر می کند. فاز تلوژن یا مرحله استراحت که حدود ۱۰۰ روز طول می کشد و شامل ریزش بین ۲۵ تا ۱۰۰ تار مو در هر روز است. در صورتی که به ریزش مو دچار هستید بهتر است هر چه زود تر به بهترین دکتر پوست و مو مراجعه نمایید تا علت آن تشخیص داده شده و درمان مناسب آغاز شود. بهتر است قبل از طاسی سر این کار را انجام دهید.
نقش هورمون ها در ریزش مو
هورمونهای آندروژن که گاهی به عنوان هورمونهای مردانه شناخته میشوند، مانند DHEA و تستوسترون، بیشترین نقش را در رشد کلی موهای شما دارند. زمانی که سطح این هورمون ها بیش از حد بالا باشد، ممکن است رشد موهای زائد به خصوص در بدن یا صورت را تجربه کنید. با این حال، زمانی که سطح هورمون شما کاهش می یابد، برعکس اتفاق می افتد و می تواند منجر به نازک شدن مو و حتی ریزش مو شود.
هورمون های تولید شده توسط تیروئید شما نیز نقش مهمی در رشد مو و ریزش مو دارند. وقتی تیروئید به اندازه کافی فعال نباشد (کم کاری تیروئید)، متابولیسم شما کند می شود. برای جبران، بدن شما شروع به متوقف کردن عملکردهای “کمتر مهم” مانند رشد مو می کند. زنان یائسه و زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا باردار نیز ممکن است متوجه تغییراتی در رشد موهای خود شوند. این عارضه معمولاً به دلیل تغییرات یا عدم تعادل در سطوح استروژن و پروژسترون رقم می خورد. بیشترین کاهش استروژن در دوران پیش از یائسگی و یائسگی رخ می دهد. استرس می تواند اثرات از دست دادن استروژن را تشدید کند و باعث ریزش و نازک شدن بیشتر مو شود.
علل ریزش موی هورمونی
در این بخش از مقاله می خواهیم به توضیح تغییرات مختلف هورمون ها بپردازیم:
سطوح غیر طبیعی هورمون
شایع ترین نوع ریزش مو در مردان و زنان، آلوپسی آندروژنیک است که به آن ریزش موی آندروژنتیک یا طاسی مردانه یا زنانه نیز گفته می شود. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ که در مجله بین المللی علوم مولکولی منتشر شد، ریزش موی آندروژنی پس از بلوغ شروع می شود. آلوپسی آندروژنیک می تواند ژنتیکی باشد اما هورمونی نیز هست. طبق گفته انجمن ریزش موی آمریکا، هورمون های زیر می توانند باعث ریزش مو شوند:
- تستسترون بالا
- کورتیزول بالا
- بالا یا پایین بودن هورمون تیروئید
رایج ترین هورمونی که مسئول ریزش مو است، کورتیزول نام دارد، زمانی که شخص استرس دارد این هورمون ترشح می شود. استرس می تواند باعث تلوژن شود و تمام موها را وارد فاز استراحت کند و به دنبال آن ریزش مو اتفاق بیفتد. پس از زایمان، جراحی یا کاهش وزن سریع نیز ریزش مو دیده می شود، زیرا بدن این موارد را به عنوان رویدادهای استرس زا در نظر می گیرد. پزشک می تواند سطح تستوسترون، کورتیزول و تیروئید شما را در خون بررسی کند تا مشخص کند که آیا یکی از این عدم تعادل هورمونی می تواند باعث ریزش مو شود یا خیر.
نازک شدن تدریجی مو
یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ در درماتولوژی تجربی نشان داد که ریزش موی آندروژنی در مردان منجر به کاهش خط مو می شود و اغلب به سمت طاسی پیش می رود. در زنان، آلوپسی آندروژنیک با منجر به افزایش نازک شدن مو از بالای سر می شود.
طبق گفته انجمن پوست آمریکا، آلوپسی آره آتا شایع ترین نوع ریزش موی غیر هورمونی است. این عارضه می تواند کودکان و همچنین بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد. بر اساس انتشارات سلامت هاروارد، آلوپسی آره آتا به طور ناگهانی رخ می دهد و موها به صورت تکه های گرد یا بیضی شکل می ریزند، برخلاف ریزش موی هورمونی که به تدریج اتفاق می افتد.
ریزش مو و بیماری تیروئید
کم کاری و پرکاری تیروئید شدید و طولانی مدت می تواند باعث ریزش مو شود. موها به طور یکنواخت نازک به نظر می رسند. رشد مجدد موها با درمان موفقیت آمیز اختلال تیروئید انجام می شود. کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید خفیف یا مشکلات کوتاه مدت تیروئید باعث ریزش مو نمی شود البته به ندرت این عارضه در موارد خفیف دیده می شود.
برخی از اشکال کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید به طور ناگهانی ظاهر می شوند و زود تشخیص داده می شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است ماه ها یا سال ها قبل از تشخیص وجود داشته باشند. ریزش مو به دلیل بیماری تیروئید چند ماه پس از شروع بیماری تیروئید آشکار می شود.
بهبود با ماینوکسیدیل موضعی
با ریزش موی هورمونی، فولیکول های مو توسط سیستم ایمنی مورد حمله قرار نمی گیرند، بنابراین ریزش موی هورمونی یک اختلال خود ایمنی نیست. طبق گفته انجمن پوست آمریکا، آلوپسی آره آتا یک بیماری خود ایمنی است که در آن فولیکول های مو آسیب دیده و اغلب از بین می روند. با توجه به انتشارات سلامت هاروارد، ماینوکسیدیل موضعی، در مقابل کورتیکواستروئیدها برای درمان ریزش مو غیر هورمونی، رایج ترین درمان برای آلوپسی آندروژنیک یا ریزش موی هورمونی است. کورتیکواستروئیدها التهاب را کاهش می دهند و پاسخ خود ایمنی را در آلوپسی آره آتا کاهش می دهند.
نتیجه گیری
ایجاد تغییر در هورمونها باعث بروز بیماریهای مختلفی از جمله ریزش مو میگردد. در دوران حاملگی، سنین ۵۰ سالگی در بانوان و آغاز دوران یائسگی، کم کاری تیروئید و سندروم تخمدان پلی کیستیک میتوانند منجر به ریزش مو شوند. برای درمان این مشکل باید به بهترین دکتر ریزش مو مراجعه شود تا بهترین درمان صورت گیرد.